امان؛ قصه فروپاشی جامعه یا اخلاقیات؟

به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، « امان » را عباس جمالی نوشته و مجتبی جدی با جابجایی اپیزودهای نمایشنامه آن را از 18 شهریور تا ششم مهر با تهیه کنندگی آرش دهقان شاد در سالن نمایش هامون به روی صحنه برد؛ داستانی برای تمامی فصول؛ از دل جامعه می گوید و از درون خانواده هایی که دچار فروپاشی شده اند؛ فروپاشی ناخواسته از اتفاق هایی است که می توانست رخ ندهد و تمامی پنج کاراکتر زن نمایش زخم خورده از این اتفاق ها فریاد امان سر می دهند.

امان حکایت دختری است جوان که دچار لکنت زبان شده است، مادری اسیر اعتیاد همسرش که برای نجات دو فرزندش از دست پدر، آنها را به مهلکه مرگ می برد، دختر جوان دیگری که چوب اعتمادش را می خورد ، دختری جوان که برای اویی که دوستش می دارد دست به دامن عمل جراحی زیبایی می شود و در نهایت زنی میانسال که برای چهار زن دیگر موعظه می کند اما گویی که خود نیز قربانی اتفاقی است ناخواسته.

زینب ایزدپناه، مهسا بهروزی، نازنین حشمدار، سمیرا زائری و یاسمن نصیری در نقش زنان داستان ظاهر می شوند.

امان اگرچه در آنچه چشم های تماشاچیان را در عین ناباوری غرق پیامدهای این اتفاق های ناخواسته شخصیت های داستان می کند، اما در عمق بیانگر حقیقتی است تلخ از آنچه جامعه را درگیر خود کرده است. حقیقتی که در پشت نقاب فلسفه گم می شود؛ از فلسفه ژیل دلوز گرفته تا هگل که در بیان دختر یک دل نه صد دل باخته قصه، فلسفه ای که بعد از هگل دچار ازمحلال شده است. حتی فلسفه هایدگری و مارکسی و در راس همه اینها نیچه هم پاسخی درست برای حل مساله ندارد.

چون از جامعه ای نه به ظاهر که در واقع بیمار سخن می گوییم؛ در پی زیبایی است که از زیبایی افلاطونی، ارسطویی و سقراطی هم عبور کرده ایم اما در ذائقه تماشاچی در عین بی رنگی مزه زقوم می دهد. دوگانگی ساختگی یا دروغ های ساختگی؟ کنار آمدن با واقعیت یا شخصیت هایی که سختشان است کنار آمدن با حقیقت ماجراهایی که ناخواسته درگیرش شده اند؟ و این بزرگترین سوال بشریت است: گرد و غباری که حقیقت را پوشانده است.

میثم جدی کارگردان امان در گفت و گو با خبرنگار فرهنگی ایرنا درباره این که امان می خواست چه بگوید؟ یک جامعه بی اخلاق یا بی اخلاقی یک جامعه؟ اظهار داشت: امان قصه فروپاشی یک جامعه است یا اخلاقیات، فرقی نمی کند. شما با جامعه ای که دچار فروپاشی شده، روبه رو هستید. حالا شاید جامعه به دوران پیش از فروپای برگردد یا خیر. این یک سوال بزرگ است.

او می گوید: برای من مساله این است؛ وضعیتی که کاراکترها در آن قرار گرفته اند اهمیت دارد.

جدی تصریح کرد: برای من مهم نبود نمایشنامه چه می خواهد بگوید. در کارگردانی بیشتر به این فکر می کنم چگونه بیان شود. این که چه چیزی بیان شود برای من مهم نیست و چگونه گفتن برای من مهمتر بود. به خاطر همین، نمی دانم بگویم نمایش من درباره چه چیزی می خواست بگوید.

کارگردان می گوید: امان، به معنای امان از یک اتفاق است؛ اتفاقی که می توانست شکل نگیرد و اتفاقات خودخواسته نبود و وقتی در موقعیت قرار می گیری حواست نیست چه می شود. هیچ کس نمی خواهد در موقعیتی قرار بگیرد که بعد از آن پشیمان شود.

او یادآوری می کند: در زمان کودکی، دایی ام همیشه به من می گفت با دوستانت که به جایی می روی خاطره هایی به جا بگذارد که بعدا آتو نشود در دستشان. خاطره ای که از آدم ها از خود به جا می گذاری جوری نشود که بعدش به خودت بگویی ای کاش این کار را نمی کردم.

کارگردان امان درباره دست کاری در اصل نمایشنامه در زمان اجرا هم گفت: فقط اپیزودها جابجا شده است.

و امان در یک کلام، مجلسی است روایتگر؛ چند زن روایتگر در مقابل چشمان تماشاچیانی که مویه کنان روایت زنان.

دیگر عوامل این نمایش عبارتند از: مجری طرح: رها جهانشاهی، مشاور پروژه: مسعود ملکوتی نیا، طراح صحنه و طراح لباس: مجتبی جدی، طراح گرافیک: نگین محمدعلی، عکس: فتاح ذی نوری و رضا جاویدی، طراح نور: نازنین یارویسی، موسیقی(قطعه تنها): حسام ناصری، کمانچه: (تکنواز) سامان صمیمی، طراح تیزر و طراح موشن: علیرضا لطفی زاده و مصطفی فراهانی، روابط عمومی: امیر پارسائیان مهر، دستیار کارگردان: علیرضا لطفی زاده، منشی صحنه: سمیرا زائری و مدیر صحنه: رضا سالاریانی.